Lastiğin Yapısı

yaz lastikleri 1000x

I- Lastiğin Elemanları:

Lastiğin oluşturan elemanları görevlerine göre temel ve opsíyonel elemanlar olarak ikiye ayırabiliriz.

A- Temel  Elemanlar:

1- Çapraz lastiğin temel elemanları:
Karkas  Yapı
Sırt
Yanak
Topuk

2- Radyal lastiğin temel elemanları:
Karkas Yapı
Sırt
Yanak
Topuk
Kuşak (çelik veya tekstil)

B-Opsiyonel Elemanlar:
1-Çapraz Lastiğin Opsiyonel Elemanları
Darbe katı
Chafer
Şeritler
Dolgular
 

2- Radyal Lastiğin Opsiyonel Elemanları:
Restriction veya takviye katları
Şeritler
Dolgular
Chafer

Lastiğin Temel Elemanları:

Karkas:
Lastikte yükü taşıyan eleman basınçlı havadır. Sanılanın aksine  karkas yük taşıma elemanı değildir. Ancak yükü taşıyan basınçlı havanın yapı içerisinde tutulması görevini  karkas yapı üstlenir. Karkas, karışım matriksi içerisine tekstil veya çelik kordların katmanlar halinde yerleştirilmeleriyle elde edilir. Karkası oluşturan kordlar topuk teli demeti etrafında dolanarak yapının topuk ile kenetlenmesini sağlar. Lastiğin dayanıklılığını yük altındaki davranışlarını ve kapasitesini belirleyen yapıdır.

Sırt:
Lastiğin yol ile temasını sağlar. Motor gücünü yola aktararak, hızlanmayı ve çekişi, frenleme gücünü yola aktararak yavaşlamayı ve durmayı sağlar. Karkasın yapısını ısınma, aşınma, yarılma, kesilme gibi yoldan gelebilecek olumsuz etkilere karşı korur. Sırtta yer alan desen ve sırtı oluşturan kimyasal karışımın cinsi lastiğin yolda tutunmasını, çekişini, ıslak zemindeki davranışlarının, hareketini ve frenleme kabiliyetlerini belirler.

Yanak:
Karışım kaplaması vasıtasıyla karkasa yanlardan gelebilecek dış etkilere  karşı lastiği korur. Lastiğin soğumasına yardım eder.

Topuk:
Karkas yapının uçlarının iki taraftan hiperstatik olarak kilitlenmesi fonksiyonunu üstlenen mesnetlerdir. Çelik tellerden oluşur , karışım malzemesiyle kaplanır , dairesel bir yapıya sahiptir. Topuğun bir diğer görevi  de  lastiğin janta montajını sağlamaktır.

Kuşak :
Radyal gövde yapısına sahip lastiklere özgü bir yapıdır. Topuktan topuğa 90° açı ile uzanan gövde katlarının üstünde yer alan ve sadece sırt bölgesinde bulunan 20° açılı çelik veya tekstil kord yapıdır. Bu yapı lastiğin hız performansını arttırıcı yönde etki eder. Lastiğin dönme direncinin azalmasını sağlar.

Lastiğin Opsiyonel Elemanları:

Darbe Katı :
Lastiğin karkas yapısının üstü ile  sırtın altındaki bölgede yer alan, özel kauçuk karışımıyla kaplanmış nylon esaslı kord malzemeden imal edilmiş tek veya birden fazla katmandan oluşan bir ara yapıdır. Bu tabaka artan hızlarda ve yük altında oluşan çarpılmalara karşı lastiğin sırt bölgesinin dayanıklılığını ve stabilitesini arttırır. Ayrıca bu yapı karkas yapının korunmasına, sırtın delinme ve kesilmelere karşı direncinin artmasına yardımcı olur.

Chafer (Topuk Bezi):
Lastiğin topuk bölgesinde birleşen karkas yapı ile topuk yapısının üstünü örten ve lastiğin janta montajı ve demontajı esnasında oluşabilecek hasarlara karşı karkas yapıyı muhafaza eden, tubeless lastiklerde sızdırmazlık sağlayan ve Jant ile lastik topuğu arasındaki sürtünme nedeniyle oluşan ısıl etkileri ve aşınmayı azaltmayı sağlayan bileşenidir.

Şeritler: Lastiği oluşturan katların uçlarına yerleştirilen ve lastik imali esnasında kat uçlarının açılmasını ve dağılmasını engelleyen karışım yapıdır. Ayrıca ekyerlerinin kapatılması amacıyla kullanılırlar.

Dolgular (Apex): Lastiğin topuk bölgesinde ve kat dönümlerinde oluşabilecek boşlukları doldurmak amacıyla yer alan ve lastiğin janta oturma bölgesinin daha rijit olmasını sağlayan karışım yapıdır.

Takviye Katları :Bazı lastiklerde sırt bölgesinde kullanılan dayanıklılık arttırıcı ilave bir yapıdır. Özellikle radyal binek lastiklerinde hız performansına artı yönde etki eder.

Astar : Opsiyonel elemanlara ilave olarak tübeless lastiklerde lastiğin iç yüzeyinde topuktan topuğa uzanan ve lastiğin basınçlandırılmasında kullanılan gazın (Nitrojen, kuru hava vs.) ve nemin karkas yapıya sızmasını önleyen özel kimyasal karışımdan imal edilen yapıdır. Bu yapı lastiğin basınç tutması için kullanılan iç lastiğin yerini almıştır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Sohbete Başla
Size nasıl yardımcı olabiliriz?
Merhaba 👋
Size nasıl yardımcı olabiliriz?
(Mesai saatleri içerisinde en kısa sürede geri dönüş yapılacaktır)